فرمت های صوتی و تصویری تلویزیون | مهم ترین فرمت های صوتی و تصویری در تلویزیون

فرمت های صوتی و تصویری تلویزیون

فرمت های صوتی و تصویری تلویزیون: همه فایل‌ها دارای شناسه‌ای هستند که اصطلاحا به آن‌ها فرمت می‌گوییم. همانطور که می‌دانید امروزه فرمت‌های صوتی و تصویری مختلفی وجود دارند که هر کدام مختصات خاص خود را دارند که بسیاری از دستگاه‌ها قادر به پخش اغلب آن‎ ها هستند. اما احتمالا برای شما هم پیش امده که یک فیلم را دانلود کرده یا از دوستی گرفته باشید و بعدا متوجه شدید که تلویزیون شما ان فیلم را پخش نمی‎کند و از فرمت ان فیلم پشتیبانی نمی‎کند.

در این شرایط شما مجبور شدید که با کامپیوتر فرمت فیلم را تغییر دهید. و یا با کامپیوتر فیلم را تماشا کرده باشید.ما در این مطلب از سلام‌ بابا، مهم ترین فرمت های صوتی و تصویری برای تلویزیون که بیشترین کاربرد را دارند و تلویزیون شما باید پشتیبانی کند را معرفی می کنیم، پس با ما همرا باشید.

شرایطی را در نظر بگیرید که یک فایل ویدیویی تنها در یک فرمت موجود است، آن هم فرمتی که توسط دستگاه شما پشتیبانی نمی‌شود! حالا باید چکار کرد؟ به عنوان نمونه ممکن است یک فایل ویدیویی را با فرمت MOV دریافت کرده و مشاهده کنید تلویزیون هوشمند قدیمی شما از آن پشتیبانی نمی‌کند. در این زمان مجبورید تا به جای تماشای ویدیو در تلویزیون عریض و بزرگ خود، به تماشای آن در لپ تاپ کوچکتان راضی بشید. به همین دلیل هنگام خرید تلویزیون باید به مشخصات آن و فرمت هایی که ساپورت می کند دقت کنید تا بعدا با همچین مشکلاتی روبه رو نشوید.

فرمت های صوتی

MP3

مخفف MPEG Layer3 و يک نوع فايل فشرده صوتيه که به علت قابليت پخش در دستگاه هاي پخش CD بسيار مورد استفاده است. فرمت MP3 سيستمی فشرده‌ براي موسيقي است كه با كاهش تعداد بايتهای موجود در يک آهنگ، بدون صدمه به كيفيت صداي آن ، حجم فايل صوتي را کاهش مي دهد. در واقع mp3 موفق ترين فرمت از خانواده Mpeg است.

AAC

AAC یا کدگذاری پیشرفته صدا مشابه MP3 است اما فایل‌های صوتی AAC فضای کمتری نسبت به MP3 اشغال می‌کنند. راندمان بیشتری با روش فشرده‌سازی lossy دارد که کیفیت موسیقی با وجود سایز فایل کمتر، بالاتر است. AAC از ISO و IEC پیروی می‌کند و همچنین بخشی از مشخصات MPEG-2 و MPEG-4 است.

MP3 به یک نام آشنا بدل شده اما در واقع بیشتر پلت‌فرم‌های مهم مانند آی تیونز، Youtube، اندروید، پلی استیشن و … از روش فشرده‌سازی صوتی AAC پیروی می‌کنند.

FLAC

FLAC و یا Free Lossless Audio Codec یک نرم‌افزار متن باز است. یکی از معروف‌ترین فرمت‌های Lossless است که امروزه در دسترس است. FLAC می‌تواند فایل‌ صوتی خام یا uncompressed را تا ۶۰-۵۰% فشرده کند. به این معنی که یک فایل صوتی uncompressed را با تقریبا نصف حجم قبلی خواهید داشت. بیشتر دستگاه‌ها و سیستم‌‌ها بجز دستگاه‌های Apple از فرمت صوتی FLAC حمایت می‌کنند. 

WMA

Windows Media Audio یا WMA، فرمت جدیدی است که از سوی مایکروسافت ارائه شده و حجم آن تا نصف همتای MP3 خود می‌رسد. این فرمت که در ابتدا تنها از سوی خود مایکروسافت و نرم‌افزار پخش موسیقی رسمی ویندوز یعنی Windows Media Player پشتیبانی می‌شد، امروزه از سوی بسیاری از سایت‌های موسیقی به عنوان فرمت اصلی آهنگ‌های قابل دانلود، پذیرفته شده است.

کیفیت فایل‌های WMA تفاوت چندان زیادی با MP3 ندارد و گفته می‌شود که در حجم‌های خیلی پایین حتی کیفیتی بالاتر از MP3 را ارائه می‌دهد. یک فایل معمولی موسیقی با این فرمت تقریبا بین دو تا سه مگابایت حجم دارد.

WAV

فایل‌های WAV با پسوند wav. مشخص می‌شوند و تقریبا به ‌وسیله تمام برنامه‌های ویندوزی که امکان پخش صدا را دارند، قابل پخش هستند. بیشتر تلفن‌های همراه موجود در بازار نیز که می‌توانند فایل‌های موسیقی را پخش کنند، می‌توانند از این فرمت به عنوان زنگ‌های پیش فرض استفاده کنند.

کلمه WMV مخفف عبارت Windows Media Video و یک فرمت فایل استاندارد است و با پسوند فایل wmv شناخته می‌شود. این فرمت در سال 1999 میلادی توسط مایکروسافت با هدف ‘استریم ویدئو از طریق اینترنت’ منتشر شد. فرمت فایل WMV یکی از انواع فرمت‌های فشرده‌سازی ویدئوای است که طبق الگوریتم خاصی حجم فایل‌های ویدیویی اصلی را بدون افت کیفیت محسوس، فشرده و رمزنگاری کرده و حجم آن‌ها را به مراتب کمتر می‌کند.

کیفیت WMV

کیفیت یک فایل WMV قبل از ساخته شدن مشخص می‌شود و سپس توسط الگوریتم‌های خاصی رمزنگاری و فشرده می‌شود. بنابراین حجم آن تا حدود زیادی کاهش می‌یابد. زمانی که این فایل WMV با استفاده از برنامه‌های مختلفی پخش می‌شود، داده‌های رمزنگاری شده آن، رمزگشایی شده و ویدئو قابل مشاهده می‌شود. 

Ogg

این فرمت صوتی از نوعی فشرده سازی خاص استفاده می کند که البته Open source می باشد. همین ویژگی این امکان را فراهم می کند تا سازندگان وسایل پخش کننده ، با تغییر نرخ بیت های صوتی ، کیفیت آن را متناسب با پخش کننده خود تغییر دهند . از این رو ممکنه این فایل ها در حجم ها و کیفیت های مختلفی یافت شوند. این فرمت معمولا برای صدای زنگ وسایل استفاده می شود از این رو حجم بسیار پایینی دارند.

Re

این فرمت مخفف real Audio/Video است که با پسوندهای ( ra .ram .rm.)  دیده می شود. این فرمت به دلیل استفاده از فشرده سازی خاصی به نام Loosy Compression قسمت های زیادی از فایل صوتی را حذف می کند لذا از حجم پائینی برخودار است. این فرمت که کیفیت پایینی نسبت به موارد بالا دارد معمولا در سایت هایی که نیاز به پخش فایل صوتی دارند استفاده می شود که در حجم مصرف شده صرفه جویی شود. فرمت های صوتی و تصویری

تفاوت کدک ها (Codec) و بسته‌ها (Container) 

Codec به زبان ساده معادل coder/decoder می باشد، ابزاری که با پردازش ویدیو، آن را کدگذاری و هنگام پخش کدگشایی می کند. کدک های مختلفی وجود دارند و هر کدام با تکنولوژی خاصی فایل های ویدیویی را فشرده سازی کرده و حجم آن ها را کاهش می دهند.

کدک های تصویری

حال نوبت این رسیده است که در مقالهمهم ترین فرمت های صوتی و تصویری برای تلویزیون با کدک های تصویری آشنا شوییم.

(WMV (Windows Media Video

MKV بدون شک یکی از بهترین فرمت های حال حاضر ویدیو است! این فرمت تقریبا تمامی کدک های صوتی و تصویری را پشتیبانی می کند و می تواند چندین فایل ویدیویی، صدا، زیرنویس، اطلاعات منوها و فصل های DVD را در خود نگه دارد.

(Xvid (H.263/MPEG-4 Part 2

این کدک برای اولین بار در سال ۲۰۰۱ به عنوان یک استاندارد متن باز و رقیب جدی کدک DivX معرفی شد و در مدت زمانی کم، به محبوبیتی باورنکردنی رسید. با استفاده از Xvid می‌توان حجم فیلم‌های DVD را تا رسیدن به حجم CD کاهش داد، بدون اینکه کیفیت، کاهش قابل توجهی پیدا کند.

(x264 (H.264/MPEG-4 AVC 

این کدک برای اولین بار در سال 2003 معرفی شد. H.264 را باید شناخته شده‌ترین استاندارد رمزنگاری در ویدیوهای Blu-ray و همچنین محبوب‌ترین استاندارد رمزنگاری در سیستم‌های پخش آنلاین دانست. در مورد محبوبیت و کاربرد این کدک، کافیه بدانید سرویس‌های پخش آنلاینی همچون YouTube و Vimeo از H.264 استفاده می‌کنند. x264 در واقع یک پیاده‌سازی منبع باز برای این کدک است که به ازای ارائه کیفیت بالا، حجم معقولی را اشغال می‌کند.

(x265 (H.265/MPEG-H HEVC

در بین انواع فرمت‌ها و کدک‌های تصویری ، H.265 را باید جدیدترین دانست که برای اولین بار در سال 2013 به عنوان کدک بهبود یافته H.264 معرفی شد. در H.265، شاهد افزایش فشرده‌سازی به میزان دو برابر هستیم، در حالی که کیفیت آن همچنان همانند H.264 باقی مانده است. پشتیبانی از رزولوشن‌های بالا تا 8K را باید برتری محض این کدک دانست. در واقع H.265، بهترین کدک عرضه شده تا امروز است، چرا که از بالاترین رزولوشن‌ها پشتیبانی کرده و از طرفی دیگر، فشرده‌سازی فوق‌العاده زیادی دارد.

VP9

از مهم ترین فرمت های صوتی و تصویری برای تلویزیون،فرمت VP9 است.VP9 یک کدک ویدیوی جدید است که باعث می شود فایل های ویدئویی را به نصف اندازه فشرده سازی کنید. البته باید گفت از VP9 برای برای فشرده سازی فایل های ویدئویی و  پخش نمایش هادر اندازه رزولوشن  4K استفاده می شود، که چهار برابر بیشتر از وضوح تلویزیون HD است.

نکته: منظور از کدک(codec) مدار الکترونیکی است برای تبدیل سیگنالهای صوتی یا تصویری به یک خروجی دیجیتالی بخش اساسی یک تخته مدار صوتی یا کارت پردازش تصاویر دوربین ویدیویی. به عبارت دیگر،مدار مجتمع که داده های آنالوگ را به داده های دیجیتال تبدیل می کند و بالعکس.

باید دانست که VP9 بخشی از )WebMوب‌ام یک قالب چند رسانه‌ای است که برای ارائه یک فرمت ویدئویی آزاد و با کیفیت بالا برای استفاده در اچ تی ام‌ال ۵ ارائه شده‌است که توسعه ی آن توسط شرکت گوگل حمایت می شود) به حساب می آید. گوگل قصد دارد از VP9 برای محتوای 4Kاستفاده کند. اما فن آوری دیگری به نام HEVC  وجو دارد که در همین راستا می تواند عمل کند و به نوعی رقیب VP9 است.

چرا از فرمت VP9 در محتوای 4k استفاده می شود؟

کدک های فعلی(MPEG 4 / H.264) این امکان را فراهم می کند تا حجم عظیمی از اطلاعات را در یک فیلم فشرده سازی کنید و از این طریق سرویس های ویدیویی آنلاین مانند Netflix یا YouTube به نمایش داده شوند. تصاویر حاصل از یک فیلم با فرمت 4k در حدود 8.3 میلیون پیکسل دارند. این حجم از جزییات نیازمند روش بهتری برای فشرده سازی داده ها به منظور انتقال یا ذخیره آن است. و این دلیل  مهمی است که چرا از فناوری VP9 استفاده می شود.

VP9  در چه محتواهایی استفاده می شود؟

همانطور که گفته شدVP9 توسط شرکت گوگل ارائه شده است. که بیشتر از آن در محتوای 4K در You Tube  استفاده می کند. همچنین از این فرمت در سروریس  Google Play streaming video  استفاده شده است. گوگل برای استفاده از این فرمت با تلویزیون های ال جی، پاناسونیک، فیلیپس،ساسمونگ، شارپ و سونی همکاری دارد.

DTS

یکی دیگر از مهم ترین فرمت های صوتی و تصویری  تلویزیون،فرمت DTS است.این فرمت مخفف Digital Theater Systems است. قبل از اینکه به نقش و کارکرد DTS بپردازیم، در اینجا یک پیشینه تاریخی کوتاه از اهمیت آن در تکامل سینما خانگی ارائه شده است.

 DTS در سال 1993 به عنوان رقیبی برای Dolby Labs در توسعه فناوری رمزگذاری / رمزگشایی صوتی صدای فراگیر شناخته شد که در نرم‌افزارهای کاربردی مربوط به سینما و سینمای خانگی استفاده شده است. از فرمت DTS که به عنوان فرمت مربوط به سینمای خانگی با اسم‌های DTS Digital Surround یا DTS Core نامبرده می‌شود در ابتدا به عنوان فرمت Laserdisc استفاده به عمل آمد و سپس در DVD کارایی خود را نشان داد.

DTS Digital Surround

   DTS Digital Surround یک سیستم رمزگذاری و رمزگشایی 5 کاناله است که برای استفاده از آن گیرنده‌ی سینمای خانگی با 5 کانال تقویت و 5 بلندگو و ساب ووفر نیاز است.  DTS Digital Surround  با نمونه‌گیری 48 کیلوهرتز در 24 بیت رمزگذاری می‌شود و از سرعت انتقال حداکثر 1.5 مگابیت در ثانیه پشتیبانی می‌کند. از این فرمت برای موسیقی متن فیلم در DVD و Blu ray و در میکس و پخش موسیقی استفاده به عمل می‌آید.

دقت داشته باشید که برای دسترسی به اطلاعات موسیقی متن رمزگذاری شده DTS یا موسیقی متن فیلم بر روی CD، DVD، دیسک‌های صوتی DVD یا دیسک‌های Blu ray، باید یک گیرنده سینمای خانگی یا پیش پردازنده / پردازنده AV با یک رمزگذار DTS داشته باشید.

انواع DTS 

 معروف‌ترین قالب صوتی از DTS، DTS Digital Surround است (که در قسمت بالا کارایی آن را توضیح دادیم) اما باید گفت انواع دیگر از این فرمت نیز وجود دارد. به عنوان مثال از دیگر نوع‌های DTS که مربوط به دیسک‌های Blu ray است می‌توان DTS HD Master Audio، DTS Neo: X و DTS: X را نام برد.

نوعی دیگر از فرمت DTS، DTS Virtual:X است. این فرمت برخی از مزایای فرمت DTS: X را ارائه می‌دهد، اما به محتوای مخصوص برنامه‌نویسی و به بلندگوهای زیادی نیاز ندارد و فرمتی مناسب برای استفاده از آن در ساند بار هاست. به عبارت دیگر، DTS Virtual: X از تکنیک های اختصاصی پردازش صوت در نوار صدا استفاده می کند تا صدای سه بعدی ایجاد نماید. هر گاه بخواهید با ساند بار به برنامه ورزشی یا سرگرمی مورد علاقه خود در تلویزیون گوش دهید با توجه به این از فرمت DTS Virtual: X در آن استفاده شده باشد از تجربه شنیداری بسیار بالاتر، بهتر و عالی تر برخوردار خواهید شد.

کارایی  DTS Virtual: X

 DTS Virtual: X از نشانه های صوتی پیچیده استفاده می کند تا به مغز شما بگوید که صداها از کجا می آیند. در نتیجه این صدای محیط است که به نظر می رسد شما را کاملا محاصره می کند و تحت تاثیر قرار می دهد. و با توجه به اینکه صدای ایجاد شده به دلیل استفاده از این فرمت ایجاد شده است (و نه از طریق اسپیکرهای نصب شده بر دیوار یا سقف اتاق) اندازه اتاق هر چقدر باشد اهمیت پیدا نمی کند زیرا نه تنها با صدای انعکاس یافته اذیت نمی‌شوید بلکه کاملا از بودن در چنین فضایی لذت می‌برید.

DTS Virtual: X  می تواند از یک سیستم صوتی 7 کاناله استفاده کند تا از این طریق صدای سه بعدی خیره کننده با کانالهای مقاومت قوی تولید کند DTS Virtual: X همچنین می تواند شگفتی هایی را با حتی تنظیمات بلندگوهای متوسط ​​انجام دهد. در حقیقت، به دلیل ضریب شکل کوچک آنها برای ساند بارها بسیار مناسب است.

فرمت های تصویری یا Container

MKV

از واژه انگليسي MATORASKA كه از واژه روسي ماتروشكا گرفته شده است مخفف شده . ماتروشكا يك اسباب بازي بچه گانه به شكل تخم مرغ هست وقتي بازش ميكنيد ميبينيد وسطش باز يك تخم مرغ ديگر هست و همينطور تا 7-8 بار. در مورد فايل هاي MKV هم همينطور ميتويند چندين صدا و چندين زير نويس داشته باشين

فرمت Matroska علاوه بر رایگان بودن، یک استاندارد متن باز نیز محسوب می‌شود و به همین دلیل با گذر زمان به روز باقی مانده است. MKV تقریبا تمامی کدک‌های ویدیویی و صوتی را در خود جای می‌دهد، علاوه بر اینکه از چندین زیرنویس نیز پشتیبانی می‌کند. پشتیبانی از منوهای DVD و دسته‌بندی ویدیوها را باید از دیگر امکانات MKV عنوان کرد که آن را به انعطاف‌پذیرترین فرمت کنونی تبدیل کرده‌اند.

MP4

از آن‌جایی که MP4 یک فرمت استاندارد شده برای ویدیوهاست، تقریبا تمام پخش‌کننده‌های ویدیویی از آن پشتیبانی کرده و قادر به اجرای آن هستند. فرمت MP4، خود را به عنوان یک فرمت چندرسانه‌ای ذخیره‌ای دیجیتال مطرح کرده. اساسا فایل‌هایی با این شناسه، دسته‌ای از اطلاعات را شامل می‌شوند که به صورت فشرده شده در آمده‌اند .

سطح بالای فشرده‌سازی موجود در ویدیوهای MP4 به فایل‌های مربوطه این اجازه را می‌دهد که نسبت به دیگر فرمت‌های ویدیویی حجم کم‌تری داشته باشند. این را هم در نظر بگیرید که در این فرمت، کاهش حجم فایل‌ها به طور مستقیم کیفیت ویدیوها را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد و کیفیت اصلی تقریبا به طور کلی حفظ می‌شود. اگرچه این ظرف از کدک‌های ویدیویی و صوتی بسیار زیادی پشتیبانی می‌کند، اما اغلب شاهد استفاده از کدک‌های ویدیویی H.263 و H.264 و همچنین کدک صوتی AAC در آن هستیم. پشتیبانی از زیرنویس را باید دیگر قابلیت MP4 دانست. فرمت های صوتی و تصویری

AVI

این ظرف برای اولین بار در سال 1992 توسط مایکروسافت معرفی شد. ویدیوهای با پسوند AVI را باید محبوب‌ترین فایل‌های چندرسانه‌ای در کل دهه 90 و همچنین ابتدای دهه 2000 دانست. این ظرف تنها قادر به جای دادن ترک‌های ویدیویی و صوتی بوده و حتی قادر است تا چندین ترک را در خود جای دهد، اما ویژگی دوم آن کمتر استفاده می‌ شود. قابلیت خواندن فایل‌های با پسوند AVI تقریبا جهانی است، اما برخی از محدودیت‌های آن در پشتیبانی از روش‌های فشرده‎سازی، کار با AVI را کمی مشکل می‌کند.

توجه :

• اگر هدفون‌ گران قیمت دارید و می‌خواهید به موزیک‌هایتان همان طور که باید شنیده شوند، گوش فرا دهید به شما فایل‌های صوتی با فرمت flac را پیشنهاد می‌کنیم.
• اگر کیفیت و حجم مناسب را در کنار هم می‌خواهید، بهتر است از فایل‌های صوتی با فرمت mp3 استفاده کنید.
•  MKV بهترین فرمت دانلود فیلم است و قطعا هر تلویزیونی باید آن را پشتیبانی کند.
• H.264 یا x264 امروزه به عنوان متداول ترین فرمت فیلم های HD, Full HD و 4K شناخته می شود. و HEVC یا H.265 به عنوان نسخه جدیدتر، همان کیفیت را با حجم کم تر ارائه می دهد.

تلویزیون چه فرمت های صوتی و تصویری را باید پشتیبانی کند؟